Cập nhật ngày: 13/04/2021

 Hiểu rõ việc đảm bảo nguồn nhân tài sẵn sàng cho chuyển đổi số đóng vai trò quyết định trong cuộc đua toàn cầu ở thời đại 4.0, Singapore có những quyết sách và bước đi bài bản.

Singapore đặc biệt chú trọng xây dựng trung tâm đầu não gồm người đứng đầu thường là những chuyên gia công nghệ tầm cỡ, giàu kinh nghiệm với tầm nhìn chiến lược để đảm nhiệm các vị trí then chốt trong hành trình chuyển đổi số để xây dựng quốc gia thông minh.

Trải thảm đỏ chiêu mộ nhân tài công nghệ tầm cỡ thế giới
Singapore tung ra visa mới để thu hút nhân tài công nghệ. Ảnh: TheStar

Ý thức rất rõ rằng với số dân 5,8 triệu người thì nguồn nhân tài trong nước không thể đáp ứng đủ, Singapore tích cực tìm kiếm từ mọi nguồn để có được đội ngũ nhân tài cốt cán dẫn dắt công cuộc chuyển đổi số. Đảo quốc chú trọng thu hút nhân tài công nghệ toàn cầu, kết nối mật thiết với kiều dân công nghệ cao và cấp học bổng để có lãnh đạo chuyển đổi số.

Visa 2 năm thu hút 500 nhân tài

Singapore nhìn nhận nhân tài quốc tế, đặc biệt là nhân tài công nghệ cao tầm cỡ là đòn bẩy đưa đất nước lên những chuẩn mực cao hơn trong công nghệ số, đẩy nhanh tiến trình trở thành trung tâm công nghệ cao và đổi mới sáng tạo của khu vực và thế giới. Do vậy, Singapore đã và đang trải thảm đỏ để chiêu mộ các nhân tài công nghệ tầm cỡ thế giới.

Singapore vừa đưa ra loại visa thời hạn 2 năm thuộc Chương trình Tech.Pass trong năm 2021 nhằm thu hút 500 nhân tài công nghệ từ khắp nơi trên thế giới.

Những người được cấp visa này có thể làm quản lý, điều hành, khởi nghiệp hoặc tư vấn cho các công ty Singapore mà không cần xin giấy phép lao động. Chương trình này chỉ dành cho doanh nhân, chuyên gia công nghệ tầm cỡ mang vốn, mạng lưới, kiến thức thúc đẩy Singapore trở thành trung tâm công nghệ cao và đổi mới sáng tạo của khu vực và thế giới.

Tech.Pass mới được thực hiện nên cần có thời gian để đánh giá hiệu quả thực tế nhưng đầy hứa hẹn.

Singapore vốn đã có sức hấp dẫn lớn đối với nhân tài công nghệ quốc tế với các cơ sở giáo dục đẳng cấp thế giới, một nền công nghệ mạnh, sự có mặt của đông đảo tập đoàn công nghệ toàn cầu và các quỹ đầu tư mạo hiểm, một hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo với hơn 3.000 DN, hơn 100 vườn ươm tạo và trung tâm hỗ trợ, các dự án R&D hàng tỷ USD, mạng lưới thương mại rộng lớn, vị trí địa lý thuận lợi, môi trường sống lý tưởng...

Bởi vậy, chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi ngày càng nhiều nhân tài công nghệ tên tuổi, doanh nhân tầm cỡ, các nhà khoa học lừng danh chọn Singapore là bến đỗ. 

Kết nối mật thiết với kiều dân

Ví kiều dân như đôi cánh giúp đất nước bay cao, bay xa trong hành trình phát triển, Singapore luôn giữ mối liên hệ mật thiết với họ. Mới đây, đảo quốc thiết lập Diễn đàn công nghệ Tech Forum ở vùng Bay Area, đưa ra nhiều cơ hội lớn mà kiều dân công nghệ có thể tham gia ở cả lĩnh vực tư và công, giới thiệu các cách thức mà họ có thể tham gia vào hệ sinh thái công nghệ năng động.

Singapore điều chỉnh mức lương hấp dẫn, thiết kế công việc đầy thách thức, thú vị và có ý nghĩa để thu hút kiều dân là các chuyên gia công nghệ tầm cỡ có bề dày kinh nghiệm quản lý các dự án công nghệ lớn.

Chương trình Học giả quốc gia thông minh được triển khai nhằm thu hút sự tham gia ngắn hạn của kiều dân công nghệ, từ 3-6 tháng, hợp tác cùng nhau đưa ra các giải pháp công nghệ số, các công nghệ có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống người dân và đất nước.

Đây là một trong những sáng kiến được đánh giá là rất thiết thực và hiệu quả trong thu hút sự tham gia ngắn hạn của các kiều dân công nghệ vào các dự án số hóa của Singapore.

Cấp học bổng để có lãnh đạo chuyển đổi số tài năng

Từ năm 2018, Singapore triển khai Chương trình học bổng quốc gia thông minh với các gói hấp dẫn nhằm nuôi dưỡng và phát triển các tài năng công nghệ và các nhà lãnh đạo tiềm năng trong dịch vụ số của dịch vụ công.

Học bổng này không những mở ra những cơ hội nghề nghiệp mới trong thời đại số hóa mà còn thúc đẩy vai trò tham gia của những tài năng công nghệ đối với lợi ích của cộng đồng thông qua dịch vụ công. 

Các ứng viên phải cam kết sau khi tốt nghiệp làm việc 6 năm đối với các dự án ở nước ngoài hoặc 4 năm đối với các dự án trong nước. Họ thường được phân bổ vào 1 trong 3 cơ quan sau: Cơ quan an ninh mạng, Cơ quan công nghệ chính phủ và Cơ quan phát triển truyền thông - thông tin.

Sau khi trải qua quá trình rèn luyện thực tế rất nghiêm ngặt, họ có thể được đảm nhận các vai trò lãnh đạo chủ chốt ở các dự án của Hành trình quốc gia thông minh.

Hàm ý với Việt Nam

Singapore vẫn đang trên hành trình chuyển đổi số với không ít thách thức ở phía trước, nhưng những kết quả đã đạt được cho thấy đảo quốc đang dần hiện thực hóa tham vọng trở thành quốc gia thông minh đầu tiên trên thế giới với những nhân tố đặc sắc. Singapore xứng đáng là một hình mẫu điển hình về chuyển đổi số để đất nước thịnh vượng trong thời đại 4.0.

Chìa khóa để Singapore chuyển đổi số hiệu quả, đi nhanh, tiến xa trong thời đại 4.0 là sớm biết chăm lo phát triển nguồn nhân lực kỹ năng, nhân tài sẵn sàng cho chuyển đổi số, khai thác triệt để công nghệ số, không ngừng đổi mới sáng tạo để gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia.

Giới lãnh đạo đất nước Singapore không những nhìn xa trông rộng, tham vọng lớn, quả cảm tiên phong trong công cuộc chuyển đổi số mà còn rất biết dùng người tài, họ là bậc thầy về kết hợp “chủ nghĩa thực dụng chiến lược” với nguyên lý Pareto trong phát triển nguồn nhân lực. Do vậy, dù với số dân chỉ hơn 5,8 triệu người nhưng Singapore vẫn đảm bảo nguồn nhân lực kỹ năng, nhân tài sẵn sàng cho chuyển đổi số.

Hàm ý quan trọng nhất đối với Việt Nam là cần dồn lực cho công cuộc chuyển đổi số, tích cực khai thác triệt để công nghệ số và không ngừng đổi mới sáng tạo, trước hết là đổi mới mô hình phát triển để tạo động lực tăng trưởng mới, tăng nhanh năng suất lao động, gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia.

Đồng thời, cần nhanh chóng trang bị kỹ năng phù hợp cho số đông nhân lực tạo nền tảng cho chuyển đổi số, đặc biệt phát triển đội ngũ nhân tài cốt cán với tinh thần đổi mới sáng tạo để dẫn dắt công cuộc chuyển đổi số đưa đất nước đi nhanh, tiến xa trong thời đại 4.0.

Trước đây, chúng ta đã từng tìm đến Singapore những mong học hỏi bí quyết hóa rồng để đưa đất nước cất cánh sánh vai cùng các cường quốc năm châu. Song, chúng ta đã không học được nhiều, đến nay, hơn một thế hệ đã qua đi, chúng ta vẫn chưa hóa rồng. Giờ đây, cơ hội ngàn năm có một đã đến, chúng ta không được phép bỏ lỡ, nhất quyết phải học hỏi đến nơi đến chốn, nhanh chóng xây dựng lực lượng cốt cán, chớp thời cơ đưa đất nước phát triển bứt phá, hùng cường trong thời đại 4.0.

TS Phạm Mạnh Hùng - TS Bùi Khắc Linh(Viện Kinh tế và Chính trị thế giới)